نشریه مهندسی و مدیریت کیفیت
سال هشتم شماره 2 (تابستان 1397)

ارزیابی قابلیت اطمینان سیستم های چندوضعیته اغلب با فرض استقلال اجزا بررسی شده است در حالی که درنظرگرفتن اثرهای متقابل این مولفه ها در این سیستم ها بسیار مفید و منطبق با شرایط واقعی است. روش سنتی بلوک دیاگرام، قابلیت اطمینان سیستم های چند وضعیته ی تعمیرپذیر را مورد ارزیابی قرار نمی دهد. استفاده از شیوه های ساده فرایند تصادفی به علت پیچیدگی محاسباتی مسئله برای کاربردهای مهندسی در چنین مواردی بسیار دشوار است. تاکنون در ادبیات موضوع روش تابع مولد سراسری برای سیستم های مبتنی بر لحاظ نمودن مولفه های وابسته مورد استفاده قرار نگرفته است. در این مقاله با استفاده از مفهوم فرایندهای تصادفی و تکنیک تابع مولد سراسری، به تجزیه و تحلیل سیستم های چندوضعیته در شرایط وابستگی توزیع عملکردی برخی ازمولفه ها به مولفه های دیگر پرداخته می شود. نتایج نشان دهنده ی برتری چشمگیر روش پیشنهادی این مقاله برای محاسبه قابلیت اطمینان سیستم های چندوضعیته دارای وابستگی مولفه ها است.

هزینه های  گارانتی در شرکت های تولیدی یکی از سرفصل های مهم هزینه ای را شکل داده و می تواند بخش قابل توجهی از سود شرکت را به خود اختصاص دهد. طبیعی است که تلاش برای کاهش این هزینه ها می تواند منجر به افزایش حاشیه سود شود. در همین راستا شناسایی ایرادات قابلیت اطمینانی پیش از وقوع آن ها می تواند به کاهش هر چه بیشتر این هزینه ها و همچنین کاهش نارضایتی مشتری کمک کند.  از آنجایی که مشکلات قابلیت اطمینان ممکن است ناشی از ایرادات تولیدی باشند جداسازی این محصولات پس از فرایند تولید به کاهش بازگشت های گارانتی کمک شایانی می کند. لذا در این مقاله، یک مدل تشخیص زودهنگام ایرادات قابلیت اطمینان محصول با استفاده از تحلیل داده های گارانتی و پارامترهای کیفی خط تولید طراحی شده است. در همین راستا یک مطالعه موردی بر روی موتورهای TU5 ایران خودرو انجام شده است.

امروزه به دلیل رقابت جهانی و لزوم پاسخگویی سریع، یکپارچگی در سطح زنجیره تامین به یک الزام تبدیل شده است.لذا شناسایی و رتبه بندی نقاط آسیب پذیر زنجیره تامین یکپارچه، اهمیت زیادی دارد و اجرای ناقص این فرایند ممکن است خسارات جبران ناپذیری را بر کیفیت عملکرد بخش های مختلف زنجیره وارد کند. هدف این تحقیق تحلیل تعامل نقاط آسیب پذیر زنجیره تامین یکپارچه صنایع الکترونیک خانگی می باشد. جهت بررسی ارتباط عوامل از F.DEMATEL وجهت رتبه بندی عوامل از F.ANP استفاده شد.نتایج نشان می دهد عوامل محیطی وارتباطی بالاترین تاثیرگذاری را در آسیب پذیری زنجیره تامین یکپارچه به خود اختصاص دادند وعامل تولید بالاترین رتبه در عوامل تاثیرپذیررا دارا بود.همجنین نتایج نشان داد با ایجاد شبکه های ارتباطی در سطح زنجیره وتقویت شاخص هایی مانند بهبود پراکندگی و تناسب ضعیف شرکا در زنجیره وایجاد شفافیت اطلاعات در سطح زنجیره تامین می تواند تا حدود زیادی آسیب پذیری زنجیره تامین را کاهش داد وموجبات بهبود تولید فراهم گردد.

هدف از پژوهش حاضر ارائه ی تصویری غنی از مسائل جاری شرکت مورد بررسی و مدلی مفهومی در راستای مدل هفت مرحله ای [SSM[1 در حوزه ی مدیریت کیفیت جامع[2] است. روش شناسی سیستم های نرم از جمله ابزارهای تحقیق در عملیات نرم بوده که به صورت بندی و مدیریت مسائل غامض و پیچیده می پردازد. نگاه اقدام پژوهانه ی این تکنیک کمک شایانی به بهبود مستمر در محیط های رقابتی می کند. ازاین رو پژوهش حاضر سعی در پیاده سازی این الگو در یکی از صنایع غذایی کرده است. به نظر می رسد استفاده از فنون تحقیق در عملیات نرم در کنار دیگر ابزارها و رویکردهای مدیریت کیفیت جامع، در سازمان هایی که مقوله ی کیفیت به عنوان یک مسئله ی مهم و راهبردی انگاشته می شود، به شاغلان این عرصه کمک شایانی می کند.نتایج به دست آمده در پژوهش دربرگیرنده ی این موضوع بود که تدوین راهبردها متناسب با چشم اندازهای شرکت مورد بررسی به خوبی اجرا نشده است. هم چنین همکاری و عجین سازی نامناسب کارکنان در تدوین راهبردها، حمایت نامناسب از ابداع و نوآوری کارکنان و هم چنین نظام پاداش نامناسب، نقصان ارتباطات اثربخش با مشتریان و شرکا، تغییرات قیمت ارز و مشکلات پیش روی شرکت در تسویه با تامین کنندگان و پیمانکاران از جمله مشکلات شرکت موردبررسی بوده است. [1] Soft System Methodology [2] Total Quality Management

بخش انرژی در جهان واقعی جزء پیچیده ترین سیستم هاست که بایستی بصورت یک دیدگاه کل نگر واکاوی شود. محققین در این پژوهش به شناسایی و تحلیل تعاملات موثر بر خدمات پس از فروش در صنعت گاز مایع ایران(LPG) پرداخته اند. از آنجا که خدمات پس از فروش را می توان بر اساس معیارهای مختلفی ارزیابی کرد، رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره(MCDM)  برای چنین تحلیلی، رویکرد مناسبی است. با توجه به پیچیدگی خاص صنعت گاز مایع از مبادی پالایشگاهی تا رسیدن به دست مصرف کننده نهایی، در این تحقیق از DEMATEL FUZZY برای تحلیل تعاملات درونی استفاده و برای آنکه خواننده درک عمیق تری نسبت به موضوع پیدا کند از نمودارهای علی(CLD) در قالب پویا شناسی سیستم ها (SYSTEM DYNAMIC) بهره برداری می نماید. پس از مرور دقیق مبانی نظری و گرفتن نظر خبرگان، 17 شاخص موثر بر خدمات پس از فروش در این صنعت شناسایی و 10 خبره به سوالات پاسخ داده اند. ضمن آنکه محققین تعاریف خاصی از خدمت را در این صنعت بیان می دارند. نتایج تحقیق نشان می دهد که متغیرهای قابلیت اطمینان، نمایندگی ها، اسناد و مدارک بیشترین تاثیرپذیری و متغیرهای بهبود، واکنش پذیری، زمانبندی بازدیدها بیشترین تعامل را با سایر مولفه ها در مدل دارند. همچنین مدل داینامیک تصویر دنیای واقعی از تعاملات درونی خدمات را ترسیم می کند.

برای ارتقاء بهره وری در ماده پنج قانون برنامه ششم توسعه، اجرای چرخه مدیریت بهره وری تکلیف شده است که "دستگاه های اجرایی و نیرو های مسلح مکلف اند برای محور قرار دادن رشد بهره وری در اقتصاد، ضمن اجرا نمودن چرخه مدیریت بهره وری در مجموعه خود تمهیدات لازم را برای عملیاتی نمودن این چرخه در واحد های تحت تولیت خود با هماهنگی سازمان ملی بهره وری ایران فراهم نموده  و گزارش سالانه آن را به سازمان ملی بهره وری ارائه نمایند". همچنین در این برنامه آمده است که از 8 درصد رشد اقتصادی پیش بینی شده باید 8/2 درصد یعنی معادل 35 درصد رشد، از بهره وری کل عوامل حاصل شود. مدل های متعددی برای اندازه گیری بهره وری وجود دارد که از بین آن ها مدل با رویکرد نسبت های مالی در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین برای اندازه گیری بهره وری، روش های مختلفی وجود دارد که در این مقاله از روش ارزش افزوده برای محاسبه شاخص های بهره وری جزئی و کلی در شرکت متد استفاده شده است. دو صورت مالی، ترازنامه و صورت حساب سود و زیان در بازه زمانی سال های 1391 تا 1395به عنوان داده های ورودی و همچنین کاربرگ های استاندارد مرکز بهره وری ایران برای اندازه گیری شاخص های بهره وری به یک نرم افزار طراحی شده وارد می شود که خروجی آن نسبت های بهره وری و نمودارهای مربوط به آن در شرکت متد و در صنعت مشابه می باشد. برای انتخاب رویکرد مناسب جهت بهبود بهره وری و نشان دادن تاثیر متغیرهای مستقل (شاخص های بهره وری جزئی) بر متغیر وابسته (بهره وری کل) از رگرسیون چندگانه استفاده شد که به دنبال آن، بهره وری مواد به عنوان اولویت اول و بهره وری های نیروی انسانی و انرژی و سرمایه به عنوان اولویت های بعدی برای بهبود در شرکت متد تعیین شدند.